De Kilometer Heffing

Sat 20-Apr-24
02:52:12

Petities TEGEN de kilometer heffing (tot april 2007).

Kentekenregistratie voor opsporing

Datum: Tue 19 March 2013

Vrijwel alle fracties hebben vragen over de effectiviteit van het opslaan van gescande kentekens voor de opsporing van misdrijven. Dat bleek tijdens het debat in de Tweede Kamer van 20 maart 2013. SP en D66 denken dat de inbreuk op de privacy te groot is en zien het bewaren van gegevens niet zitten. PvdA is kritisch, maar staat er positief tegenover. CDA en VVD zijn voor het bewaren van kentekengegevens. PVV, ChristenUnie, GroenLinks, Partij voor de Dieren, SGP en 50+ waren niet aanwezig.

Op 12 februari 2012 stuurde minister Opstelten (VVD) een wetsvoorstel (memorie van toelichting) naar de Tweede Kamer dat regelt dat door het hele land camera's gebruikt mogen worden om uw kenteken te registreren en op te slaan (ANPR). Uw kenteken zal vier weken bewaard worden. Politie en justitie kunnen in deze gegevens zoeken om daders van misdrijven te achterhalen. Het gaat dan om misdrijven waar voorlopige hechtenis voor is toegestaan. Nu al mag de politie kentekens scannen om te kijken of u ergens voor wordt gezocht. Dan kan u vervolgens staande gehouden worden. Het bewaren van kentekens van mensen die niet worden gezocht, mag tot op heden nog niet. Volgens Opstelten is de betrouwbaarheid van het juist lezen van kentekens zo'n 90%-94%. Bij regen zal dat minder zijn. De kosten voor het invoeren van dit wetsvoorstel zijn € 3,6 miljoen. Er werd voor dit wetsvoorstel een uitgebreide privacy impact assessment uitgevoerd.

Handhaving levert geld op. Effectiviteit opsporing onduidelijk.

Uit onderzoek blijkt dat het middel voor de handhaving geld oplevert, omdat veel mensen staande worden gehouden voor een openstaande boete of belastingschuld. Of het middel effectief is voor de opsporing van zware criminaliteit kan het onderzoek niet beantwoorden. "Er zijn geen harde cijfers". In het Verenigd Koninkrijk worden kentekengegevens vijf jaar bewaard. Het onderzoek zegt dat daar het gebruik van ANPR voor opsporing "niet automatisch leidt tot betere opsporing". Opstelten heeft toegezegd de wet na drie jaar te willen evalueren.

Function creep

De verschillende fracties brachten tijdens het debat van 20 maart nog de volgende punten in. SP en D66 maken zich zorgen over 'function creep'. Uit brieven blijkt dat Rijkswaterstaat kentekengegevens gebruikt om enquetes naar weggebruikers te versturen. Zie ook hieronder. De VVD vroeg of het systeem ook gebruikt kan worden om getuigen van misdrijven op te sporen. Daarnaast opperde de VVD om gegevens nog langer te bewaren om ze te gebruiken voor 'cold case'-onderzoek. De minister komt hier nog op terug. Op verzoek van het CDA wil de minister een proef starten om notoire alcoholmisbruikers er met kentekenscanners uit te pikken en zo vaker te controleren op alcoholgebruik. Opstelten zal op verzoek van het CDA en D66 bij de uitvoering van dit wetsvoorstel in gesprek gaan met privacy-organisaties.

Advies

Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft bezwaar tegen dit wetsvoorstel. Door een aanscherping van het doel waarvoor de gegevens mogen worden geraadpleegd, denkt de minister aan een groot bezwaar van het CBP tegemoet te zijn gekomen. Het bezwaar dat de gegevens niet bepalend genoeg zijn om de inbreuk op de privacy te rechtvaardigen, legt Opstelten naast zich neer.

De politie wil dat het doel waarvoor de gegevens gebruikt mogen worden, wordt uitgebreid. Zo zouden de gegevens ook moeten worden ingezet om misdrijven te voorkomen. Dat betekent dat de politie op basis van profielen, toekomstige misdrijven willen voorspellen door verdacht rijgedrag te herkennen en in te grijpen. De minister heeft dit advies niet opgevolgd.

Politie wilde het al in 2010 hebben

De Raad van Hoofdcommissarrissen pleitte in 2010 al voor een landelijk netwerk met camera's. Documenten kwamen pas na WOB-verzoeken boven tafel. het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) oordeelde eerder dat het bewaren van kentekens van onschuldige burgers "in strijd is met de wet en een onrechtmatige inbreuk op de persoonlijke levenssfeer". De Eerste Kamer stelde in juni 2010 kritische vragen over het gebruik van kentekenregistratie. Opvallend is dat zowel VVD als de PVV, beiden nu voorstander, indertijd veel ophef maakten over de 'spionagekastjes' die in auto's geplaatst zouden worden voor de kilometerheffing.

Politie bewaarde eerder illegaal gegevens van langsrijdende automobilisten

De politie bewaarde sinds april 2009 via camera's boven de snelweg alle kentekens rond Rotterdam en Zwolle. Ze deed dit voor opsporingsdoeleinden. Het CBP kwam er achter en oordeelde in januari 2010 dat de politiekorpsen IJsselland en Rotterdam-Rijnmond 'willens en wetens' de wet overtraden door gegevens van kentekenscans niet te wissen. De politie wist namelijk al twee jaar dat ze illegaal gegevens bewaarde. Bij het scannen van de nummerplaten moeten kentekens die geen link met een strafbaar feit opleveren, direct worden gewist. Bij de twee korpsen gebeurde dat niet. Het korps Rotterdam-Rijnmond bewaarde die gegevens zelfs 4 maanden. In Leeuwarden zijn twee verdachten vrijgesproken wegens gebruik van de onrechtmatig verkregen beelden uit Zwolle.

Toenmalig ministers Ter Horst (PvdA) en Hirsch Ballin (CDA) vonden dat de politie wel over deze gegevens moet kunnen beschikken. Zo kunnen verdachten van strafbare feiten worden opgespoord worden. "Denk daarbij aan auto's van mensen die pas later verdachte worden", stellen zij. De ministers wilden daarom de wet aanpassen. Daar is dit wetsvoorstel uit voort gekomen. In 2008 vond Ter Horst dat de privacy niet aangetast werd, omdat gegevens maar drie dagen bewaard zouden worden.

Rijkswaterstaat registreert door heel het land ivm enquete

In 2010 hield Rijkswaterstaat één van de grootste registratie van kentekens op de A1 bij de Muiderbrug. Rijkswaterstaat verzamelde de kentekens om de files aan te kunnen pakken. Maar Rijkswaterstaat zegt deze gegevens op verzoek ook aan politie en justitie te geven. De verzamelde gegevens bleven een jaar lang bewaard. De politie kan via Rijkswaterstaat dus ook over langdurig opgeslagen kentekengegevens beschikken.

De NAW gegevens behorende bij het kenteken kunnen door oa. Rijkswaterstaat worden opgevraagd om u iets aan te bieden of te vragen. Zo werd er op de A6 aan u gevraagd wat u van het asfalt vond, en werd er rond Maastricht geregistreerd om u een enquete over woon-werk verkeer te kunnen sturen. Eerder werd er op de A1 bij Muiderbrug gefotografeerd om u een aanbod voor het openbaar vervoer te doen. Ook in Nijmegen, Eindhoven en Den Bosch, Hilversum, Utrecht (2x) en Amsterdam worden of werden dergelijke projecten gedaan.

Wet politiegegevens

Kentekenregistratie is op dit moment geregeld in de wet politiegegevens, die ook apart in deze barometer is opgenomen. Kentekenregistratie met camera's boven de snelweg kan eventueel later ook gebruikt worden als controle-middel bij de kilometerheffing.

Stemming

Stemming over het voorstel 'kentekenregistratie voor opsporing' (*).

Voor ?? Tegen

50+

CDA

CU

D66

GL

PvdA

PvdD

PVV

SGP

SP

VVD

* Officiële stemming over dit voorstel is nog niet geweest. In de figuur zijn de meningen weergegeven zoals partijen die tot op heden kenbaar hebben gemaakt. Van sommige partijen is de mening nog niet bekend of nog niet kenbaar gemaakt. Bij die partijen staat geen keuze.

Lijst met andere stukken:

Bron: Privacy Barometer